Beste mensen
Vraag een gemiddelde Nederlander hoe een asperge groeit, 90 % kans dat u geen of een onjuist antwoord zult krijgen.Die 10% zijn Brabanders, Limburgers of U natuurlijk, als trouwe bezoeker van onze tuin en daardoor niet gemiddelde Nederlander. Vraag nog eens hoe een spruitje groeit en de kans op een goed antwoord slinkt naar 6 %. Groningers en Noord-Hollanders zijn hier een beetje in het voordeel. Maar vraag iemand hoe witlof groeit, en het blijft angstwekkend stil.. Iets met blaadjes en donker is hoogstens het gemompel. Schaamt U niet, het is U niet aan te rekenen. Zelfs ik wist niet wat de bedoeling was toen ik als beginneling op deze tuin van mijn leermeester de opdracht kreeg een aantal bedden witlof te zaaien. Dat is inmiddels 36 jaar geleden maar het boekje waar ik `s avonds gauw de W van witlof in opzocht heb ik nog steeds. Flink beduimeld door aardehanden trouwens en het is grappig om te merken hoe het taalgebruik in die jaren langzaam is veranderd. Maar het telen van witlof is nog min of meer hetzelfde.
Witlof is een zusje van de paardenbloem of de andijvie, allemaal smaken de blaadjes een beetje bitter en maken ze een lange witte wortel onder de grond. Vermoedelijk maakte eens een mol een hoop aarde bovenop een paardenbloem, vlak voordat het begon te vriezen. En heel toevallig schopte iemand een aantal weken later tegen dat hoopje en zag dat daar allemaal witte blaadjes onder vandaan kwamen . En die iemand was de kou en zijn wekelijks menu van koolraap, winterpeen en andere knollen meer dan zat en verlangde naar het Voorjaar en een fris blaadje.. Deze blaadjes waren dan wel niet groen, maar wel erg lekker. Dit vond plaats in de omgeving van Brussel, en de zeker niet domme iemand dacht, hier moet ik iets mee. Zo ontstond het Brussels lof, dankzij een mol en een ondernemende Brusselaar.
En is witlof dus een wintergroente, als er weinig blad voorhanden is. Witlof kent twee cycli, eerst teel je de wortel. In Mei gaan de zaadjes de grond in, ze worden op regelmatige afstand gedund en na een aantal weken staat er een veld met een mooi paardebloem-achtig gewas. Daar hoef je dan lekker de hele Zomer en Herfst niks meer aan te doen. Dat is waarschijnlijk de reden dat mijn wijze leermeester een groot stuk daarvan had opgenomen in het teeltplan, zodat ik niet met mijn onervarenheid zou omkomen in het werk. Laat in de Herfst, in November, worden de wortels die dan pennen heten uit de grond gehaald. Het mooie paardenbloemachtige blad wordt er afgesneden en de pennen worden in het donker gezet. Dat kan onder de grond dicht tegen elkaar aan of in een donkere schuur in kisten. De pennen gaan dan weer uitlopen en na 4 weken staan er mooie kropjes op.. Die kunnen we dan oogsten, en de pennen gaan naar de schapen..
Zo, dit was een beknopt lesje en hoort U voortaan tot de weinige mensen die wel weten hoe witlof groeit. Nou maar hopen dat U er naar gevraagd gaat worden.
Met groet,
Sijmen.
